Nieuwe middelen mobiliseren: alternatieve humanitaire financiering voor een veerkrachtige toekomst

Abstract: Nu de overheidssteun voor humanitaire hulp afneemt, hebben we nieuwe manieren van financiering nodig om onze missie krachtig voort te zetten. In dit artikel worden innovatieve financieringsmethoden belicht, zoals partnerschappen met bedrijven, impactinvesteringen en bijdragen van vermogende particulieren. Door financieringsstromen te diversifiëren, kunnen organisaties sneller reageren in noodsituaties en duurzame ontwikkeling ondersteunen in de gemeenschappen die wij dienen.

‍

‍Innovatieve benaderingen van humanitaire financiering

Nu de traditionele overheidsfinanciering voor humanitaire hulp afneemt, staan humanitaire organisaties zoals Medair voor grote uitdagingen bij het voortzetten van hun werkzaamheden. Veel organisaties hebben hun programma's moeten inkrimpen, waardoor ze minder kwetsbare mensen kunnen bereiken. Om deze uitdagingen het hoofd te bieden, onderzoekt Medair alternatieve financieringsmodellen die de benodigde middelen kunnen leveren om effectief te reageren op noodsituaties en de overdracht aan ontwikkelingspartners voor de lange termijn te vergemakkelijken.

We zijn gemotiveerd om onze impact te versterken, terwijl we onze waarden en humanitaire principes centraal blijven stellen. Dit gaat niet over het najagen van groei omwille van de groei zelf, maar over het vinden van doordachte manieren om ons werk effectief te houden. Na het bestuderen van vele opties hebben we een shortlist samengesteld die het delen waard is:

• Gemengde financiering - combineert publieke en private middelen om extra kapitaal aan te trekken voor humanitaire projecten, waardoor de geldstroom wordt verbeterd en de impact wordt gemaximaliseerd.

• Thematische financiering - richt financiële middelen op specifieke sectoren, zoals gezondheidszorg of klimaatadaptatie, waarbij de belangen van donoren worden afgestemd op gerichte, impactvolle interventies.

• Werkkapitaalfaciliteiten - overbruggingsleningen en terugvorderbare subsidies bieden liquiditeit om de activiteiten tijdens financieringstekorten voort te zetten.

• Humanitaire impactobligaties - particulier kapitaal om projecten te financieren, waarbij het rendement is gekoppeld aan het behalen van specifieke resultaten, waardoor het financiële risico verschuift naar investeerders.

• Sociale-impactobligaties - investeerders ondersteunen sociale programma's met een rendement gebaseerd op behaalde resultaten, waarbij complexe sociale vraagstukken worden aangepakt door middel van meetbaar succes.

• Marktplaatsmechanismen - online platforms die organisaties in contact brengen met investeerders en donoren, waardoor de uitwisseling van fondsen voor sociale impact wordt vergemakkelijkt.

• Uitkomstencontracten - overeenkomsten waarbij de financiering afhankelijk is van het behalen van vooraf gedefinieerde resultaten, wat zorgt voor een efficiënte toewijzing van middelen.

• Parametrische verzekeringen - bieden financiële bescherming tegen specifieke risico's, met uitbetalingen die worden geactiveerd door vooraf gedefinieerde parameters, zodat er snel kan worden gereageerd op noodsituaties.

• Klimaatadaptatie - initiatieven die gemeenschappen helpen zich aan te passen aan de nadelige gevolgen van klimaatverandering, waardoor duurzame ontwikkeling wordt bevorderd. Maatschappelijk verantwoord ondernemen: een nieuwe horizon in humanitaire hulp

Maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO) is een kernonderdeel geworden van bedrijfsstrategie en filantropie, waardoor het bewustzijn van sociale en milieuvraagstukken is toegenomen. De overgang van aandeelhouderskapitalisme naar belanghebbendenkapitalisme betekent dat meer bedrijven prioriteit geven aan werknemers, klanten en gemeenschapsbelangen naast winst.

Regelgeving rond ESG-normen (Environmental, Social, and Governance) en soortgelijke richtlijnen voor Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO) kunnen op lange termijn kansen bieden voor humanitaire organisaties. Er zijn echter nog uitdagingen, zoals de behoefte aan overeengekomen impactnormen en het aanpakken van de risico's van 'greenwashing'.

Het World Economic Forum (WEF) heeft aangedrongen op innovatieve financiële modellen om de financieringskloof te helpen dichten die nodig is voor de Sustainable Development Goals (SDG's). Onlangs benadrukte Klaus Schwab, de oprichter en uitvoerend voorzitter van het WEF, de dringende behoefte aan innovatieve financiële modellen om het aanzienlijke financieringstekort te overbruggen dat nodig is om de Duurzame Ontwikkelingsdoelen (SDG's) te bereiken. Schwab benadrukte het belang van het benutten van private investeringen en het creëren van ontwikkelingsfinanciering als een activaklasse om ervoor te zorgen dat financiële middelen worden ingezet voor impactvolle en duurzame oplossingen.

Wanneer Klaus Schwab het heeft over "activaklasse" in de context van duurzame ontwikkelingsfinanciering, pleit hij voor de creatie van een nieuwe categorie investeringen die specifiek zijn ontworpen om sociale en ecologische resultaten te behalen. Door ontwikkelingsfinanciering als een activacategorie te behandelen, benadrukt Schwab de noodzaak om particuliere investeringen aan te trekken voor projecten die meetbare positieve gevolgen hebben, zoals het terugdringen van armoede, het verbeteren van de gezondheid en het tegengaan van klimaatverandering.

"We zijn hier niet alleen om onze eigen belangen na te streven, maar als een gemeenschap met een doel om de toestand van de wereld te verbeteren," zei Klaus Schwab

‍

‍Financieringsstromen diversifiëren voor meer veerkracht  

Het Global Report on Internal Displacement (GRID) van 2024 benadrukt de dringende behoefte aan meer investeringen in veerkracht: tegen het einde van 2023 leefden 75,9 miljoen mensen in interne ontheemding, velen gedreven door conflicten en geweld. Deze cijfers laten zien hoe dringend we moeten investeren in veerkracht, zodat gemeenschappen beter kunnen omgaan met conflicten en rampen.

‍

‍Het belang van diversificatie

Vertrouwen op één financieringsbron maakt organisaties kwetsbaar. Door overheidssubsidies, particuliere donaties, partnerschappen met bedrijven en nieuwe financiële instrumenten te combineren, verkleinen we de risico's en bouwen we stabiliteit op.

‍

‍Effectieve consortia en partnerschappen

Het vormen van consortia en partnerschappen is een belangrijke strategie voor het bevorderen van een gemengde aanpak van financiering. Door middelen, expertise en netwerken te bundelen, kunnen organisaties meer bereiken dan ze alleen zouden kunnen.

‍

Aanpak over het hele spectrum

Financiering valt grofweg uiteen in drie categorieën:

1. Noodfinanciering: dit type financiering wordt toegewezen voor onmiddellijke noodhulp in reactie op crises zoals natuurrampen, conflicten of pandemieën. Het primaire doel is om levens te redden, lijden te verlichten en dringende hulp te bieden, waaronder voedsel, onderdak, medische zorg en bescherming.

Dit type financiering is vaak gemakkelijker beschikbaar vanwege de onmiddellijke en zichtbare aard van crises. Regeringen, internationale organisaties en particuliere donoren reageren doorgaans snel op dringende behoeften en verstrekken aanzienlijke middelen voor rampenbestrijding en humanitaire hulp. Deze hulp is echter meestal kortdurend en gericht op onmiddellijke reactie in plaats van herstel en veerkracht op de lange termijn.

2. Nexusfinanciering: Nexusfinanciering overbrugt de kloof tussen noodhulp en langetermijnontwikkeling. Het doel is om de onderliggende oorzaken van crises aan te pakken en veerkracht op te bouwen door humanitaire, ontwikkelings- en vredesopbouwinspanningen te integreren. Deze aanpak, die vaak de "drievoudige nexus" wordt genoemd, richt zich op het verminderen van kwetsbaarheid, het versterken van lokale capaciteiten en het bevorderen van duurzame oplossingen.

De financiering voor nexusinitiatieven neemt toe, maar blijft beperkt. De complexiteit van de integratie van humanitaire, ontwikkelings- en vredesopbouwinspanningen vereist een gecoördineerde aanpak en flexibele financieringsmechanismen. Hoewel het belang van financiering voor nexusinitiatieven steeds meer wordt erkend, kan het een uitdaging zijn om consistente en adequate middelen te verkrijgen.

3. Ontwikkelingsfinanciering: dit type financiering ondersteunt langetermijnprojecten gericht op duurzame ontwikkeling en armoedebestrijding. Het richt zich op gebieden zoals onderwijs, gezondheidszorg, infrastructuur, economische ontwikkeling en bestuur. Ontwikkelingsfinanciering streeft naar blijvende verbeteringen in de levenskwaliteit en economische stabiliteit van gemeenschappen.

Ontwikkelingsfinanciering op lange termijn is over het algemeen stabieler en voorspelbaarder en is vaak afkomstig van overheidsbudgetten voor hulp, internationale financiële instellingen en ontwikkelingsagentschappen. Het kan echter onderhevig zijn aan politieke en economische schommelingen en er is vaak meer concurrentie voor middelen tussen verschillende ontwikkelingsprioriteiten. Bovendien kan de focus op onmiddellijke crises soms de aandacht en financiering afleiden van ontwikkelingsdoelen op lange termijn.

Werken over het hele spectrum van financiering helpt om zowel dringende behoeften als langetermijnuitdagingen aan te pakken. Er bestaat echter ook een risico dat middelen te dun worden verspreid, dus het is belangrijk om een balans te vinden tussen breedte en diepte.

‍

‍Conclusie

Nu Medair een nieuwe vijfjarige strategieperiode ingaat, blijven we ons richten op noodhulpprogramma's, maar gaan we ook op zoek naar nieuwe soorten middelen om onderliggende uitdagingen aan te pakken, zoals klimaatadaptatie en veerkracht. We onderzoeken ook financiering op basis van resultaten en terugvorderbare financiering.


Deze stappen zullen ons helpen sneller te reageren in noodsituaties en blijvende veerkracht op te bouwen samen met de gemeenschappen die wij dienen.

‍