In gesprek met Fawziyeh: Wereldvluchtelingendag

“Het zijn de kleine dingen die je mist, zoals ’s ochtends wakker worden in je eigen bed, familieleden die komen ontbijten, een wandeling door onze buurt met mijn beste vriendin, dat soort dingen,” vertelt Fawziyeh.

Toen in 2011 het conflict in Syrië begon, zijn miljoenen mensen op de vlucht geslagen. Ze hebben hun huizen, bezittingen en vaak ook dierbaren achtergelaten. In die chaotische periode moesten ze kostbare bezittingen en spullen waaraan ze gehecht waren achterlaten. Bovendien zijn ze hun gevoel van veiligheid, stabiliteit en structuur kwijtgeraakt. Voor de meesten van hen zijn dit nu onbereikbare dromen.

Na dertien jaar vluchten voor geweld en leven onder armzalige omstandigheden zie je aan de gezichten van de vluchtelingen hoeveel moeiten en last ze met zich meedragen. Waar hun ogen vroeger hoop uitstraalden, gaan ze nu gebukt onder het zware leven in de tentenkampen.

Tijdens een veldbezoek in de Bekavallei maak ik kennis met Fawziyeh. Ik ben daar met ons cartografieteam, dat in afspraak met de Hoge Commissaris van de Verenigde Naties voor vluchtelingen (UNHCR) helpt om mensen letterlijk op de kaart te zetten. Het cartografieteam gaat op zoek naar tentenkampen en zorgt ervoor dat de mensen daar een adres krijgen. Op die manier kunnen hun locatie en hun behoeften gedeeld worden met andere noodhulporganisaties.

Fawziyeh is de moeder van een prachtige baby van negen maanden, Mohammad. Net als miljoenen anderen is ze naar Libanon gevlucht, met haar herinneringen, dromen en plannen. De reis van Fawziyeh was niet gemakkelijk.

“Het was een ander leven. We lachten en beleefden samen gelukkige momenten,” vertelt ze over vroeger. “In de chaos van de vlucht denk je niet aan de toekomst. Je denkt alleen aan overleven. Je wordt stil door alle drukte en wat er in je hoofd omgaat. Niks is zeker, dus elke beslissing die je neemt is heel belangrijk. Je hoopt maar dat je de juiste keuzes maakt,” vertelt ze, terwijl ze naar haar baby kijkt.

“Mijn huis achterlaten was heel moeilijk, maar het kon niet anders. Het doet nog steeds pijn. Ik heb sterke herinneringen die elke dag terugkomen. Het zijn de kleine dingen die je mist, zoals ’s ochtends wakker worden in je eigen bed, familieleden die komen ontbijten, een wandeling door onze buurt met mijn beste vriendin, dat soort dingen. Toen ik met mijn gezin vluchtte, klampte ik me vast aan de hoop op een beter leven, hoewel ik ook dacht dat het maar tijdelijk zou zijn.”

Fawziyeh vertelt me hoe zij en haar gezin in het holst van de nacht moesten vluchten, hoe gevaarlijk het was en hoe bang ze was. Ze dacht dat ze het niet zou overleven. Haar verhaal maakt duidelijk wat de Syriërs moeten doorstaan om in veiligheid te komen. Door het kleine beetje voedsel dat ze had te verdelen, kon Fawziyeh er dagenlang mee doen. Maar eenmaal in Libanon, waren haar problemen nog lang niet voorbij.

“Toen we in Libanon aankwamen, stond ik voor een hoop nieuwe uitdagingen. Ik was een vreemdeling en ik kon nergens terecht. Het leven was onzeker en hard. Ik maakte wel wat vriendinnen onder de andere gevluchte Syriërs. De verhalen die we deelden over ons verlies brachten ons dichter bij elkaar. Maar terwijl de jaren voorbijgaan, worden mijn herinneringen minder scherp en wordt het leven er niet gemakkelijker op. De situatie in Libanon wordt slechter. Ik heb te maken met dingen waar ik geen invloed op heb en ik ben heel bang voor wat er komen gaat. Het is moeilijk om werk te vinden, we eten minder maaltijden per dag en medicijnen zijn heel duur en moeilijk te vinden. Het is telkens weer lastig om te kunnen kopen wat we nodig hebben. Ik wil niet dat mijn zoon Mohammad zo’n leven krijgt. Ik wil een beter leven voor hem,” zegt ze stellig.

Ik loop met Fawziyeh een rondje in de buurt van haar tent en zie de leefomstandigheden daar. Ze vertelt dat ze een jaar na aankomst in Libanon het nieuws kreeg dat haar beste vriendin was overleden. Dat was een moeilijke tijd voor haar en nog steeds valt het haar zwaar. De jaren hebben een zware tol geëist, maar toch zie ik een sprankje hoop in Fawziyehs ogen.

Vluchtelingen zoals Fawziyeh en miljoenen anderen lijden onder de moeilijke situatie in het land. Dat maakt hun lot des te zwaarder. Op deze Wereldvluchtelingendag wil ik Fawziyeh onder de aandacht brengen. In het werk dat ik doe, heb ik ontdekt dat vluchtelingen de hoofdpersonen zijn in de verhalen over veerkracht. Ondanks de jaren die verstrijken, straalt er hoop uit hun ogen. Ze gaan door in het geloof dat ze ooit weer een eigen plek zullen vinden.

Het werk van Medair in de Bekavallei wordt gefinancierd door de Hoge Commissaris van de Verenigde Naties voor vluchtelingen (UNHCR) en particuliere donateurs.

Voor deze inhoud is gebruik gemaakt van informatie van Medair-medewerkers in het veld en op het hoofdkantoor. De zienswijzen in deze publicatie vallen uitsluitend onder de verantwoordelijkheid van Medair en dienen op geen enkele wijze beschouwd te worden als de officiële opvatting van enige andere organisatie.

‍