Honger in Soedan - Medair redt levens

Land op de rand van hongersnood

Officieel is vastgesteld dat in delen van Soedan sprake is van  hongersnood. Daar gelden vaste normen voor. Als in een gebied officieel hongersnood is vastgesteld, wordt dat aangeduid als een fase 5 gebied. Dat is het geval als minstens één op de vijf mensen of huishoudens te maken heeft met extreme voedseltekorten, een hoog risico op uithongering en ontbering, en daardoor ernstig ondervoed raakt of overlijdt.

De commissie die dat vaststelt (Famine Review Committee) waarschuwt dat meer gebieden in Soedan risico lopen op hongersnood zolang het geweld voortduurt en humanitaire hulp moeilijk bereikbaar blijft.

Na jaren van aanhoudende crisis brak in april 2023 op grote schaal geweld uit in Soedan. Hevige gevechten tussen twee rivaliserende militaire groeperingen begonnen in de hoofdstad Khartoem en verspreidden zich snel naar andere delen van het land. De situatie leidde tot veel burgerslachtoffers, verwoesting van belangrijke infrastructuur en massale vluchtbewegingen. Soedan kent nu de grootste interne ontheemding ter wereld – én wereldwijd de grootste groep kinderen op de vlucht.

Volgens de Verenigde Naties waren in februari 2025 meer dan 11,5 miljoen mensen binnen Soedan op de vlucht, van wie ruim 8,8 miljoen sinds het uitbreken van het geweld in april 2023. Nog eens 3,5 miljoen mensen zijn de grens overgestoken op zoek naar veiligheid. Meer dan de helft (53%) van de ontheemden zijn kinderen jonger dan 18 jaar.

Op dit moment heeft Soedan te maken met het hoogste niveau van acuut voedselgebrek dat ooit is gemeten in het land. Meer dan de helft van de bevolking – 25,6 miljoen mensen – heeft te weinig te eten. In 14 gebieden dreigt hongersnood. De situatie is vooral nijpend voor mensen die vastzitten in conflictgebieden of in onveilige omstandigheden zonder bescherming. De behoefte aan voedselhulp is groter dan ooit.

Geweld is niet de enige oorzaak van de voedselcrisis. Ook natuurrampen, zoals overstromingen en droogte (afhankelijk van het seizoen) verergeren het lijden van de bevolking.

‍

Levens redden

In Khartoem en in de staat Blauwe Nijl geeft Medair medische zorg en voeding aan kwetsbare mensen die zwaar zijn getroffen door de crisis. De nood is enorm groot en niet te bevatten. Het werk is ook moeilijk en eigenlijk nooit genoeg. Toch blijft het team van Medair zich inzetten om hulp te bieden op de plekken waar dat het hardst nodig is.

Hoeveel mensen ook lijden – elke leven dat we kunnen redden is er één. En elk leven is het waard om een extra stap te zetten. De klinieken van Medair voor medische zorg en hulp bij ondervoeding helpen enorm. Ze geven herstel en hoop voor de meest kwetsbare mensen: de moeders en kinderen.

Onze voedingszorg in Soedan omvat:

1. Screening op ondervoeding
Daar is een eenvoudige methode voor: het meten van de omtrek van de bovenarm. Deze methode redt levens. Ondervoeding zie je vaak niet direct. Vroegtijdige screening helpt om kinderen en volwassenen te herkennen die risico lopen, nog vóórdat hun situatie levensbedreigend wordt. Door in de dorpen zelf te screenen, brengen we zorg dichterbij en bereiken we juist de mensen die het het hardst nodig hebben. Vroege opsporing maakt snelle behandeling mogelijk, waardoor complicaties zoals infecties, groeiachterstand en ernstige vermagering kunnen worden voorkomen. Zo nemen de overlevingskansen sterk toe. Screening doen we vaak samen met voorlichting, zodat gezinnen de waarschuwingssignalen leren herkennen en op tijd hulp zoeken.

2. Voorlichting over goede voeding voor baby’s en jonge kinderen
Goede voeding voor baby's en jonge kinderen is cruciaal voor hun ontwikkeling, vooral in de eerste 1.000 dagen van hun leve. Daarbij is borstvoeding heel belangrijk. Het beste is dat moeders daar direct na de geboorte mee beginnen en dat de kinderen de eerste zes maanden alleen borstvoeding krijgen. Daarna kunnen ze stap voor stap veilige en voedzame bijvoeding krijgen. De borstvoeding zou minimaal door moeten gaan tot het kind twee jaar is. Daarvoor is het wel belangrijk dat moeders tijdens zwangerschap en borstvoeding zelf voldoende voeding krijgen – voor hun eigen gezondheid én voor de ontwikkeling van hun kind. Als kinderen goed gevoed worden verbetert de ontwikkeling van de hersenen van het kind. Dat legt de basis voor leren en functioneren later in het leven. Medair geeft hierover voorlichting aan de moeders. Dat geeft hen kennis en vertrouwen om goed voor hun kinderen te zorgen, en om hun kinderen zo een goede start in het leven te geven, ook in moeilijke tijden. Zo bouwen we aan sterkere, gezondere gemeenschappen.

3. Behandeling van ernstige ondervoeding als er geen medische complicaties zijn
Wanneer kinderen ernstig en acuut zijn ondervoed, maar ze hebben geen medische complicaties, dan kunnen ze thuis behandeld worden. Ze krijgen dan thuis speciale voeding en komen regelmatig voor controle naar de kliniek. We gebruiken kant-en-klare zakjes met speciale voeding: energierijk, voedzaam en makkelijk thuis te geven. Deze aanpak voorkomt langdurige ziekenhuisopnames en bespaart gezinnen zware reizen of lange wachttijden. Kinderen kunnen thuis aansterken in hun vertrouwde omgeving, wat ook goed is voor hun emotionele welzijn. Ook zorgt het programma voor minder druk op medische voorzieningen, waardoor hulp efficiënter ingezet kan worden. Vooral in afgelegen of onveilige gebieden zorgt dit ervoor dat gezinnen levensreddende hulp kunnen krijgen, dicht bij huis.

4. Voedingsprogramma voor matig acute ondervoeding
Dit programma is gericht op kinderen met matige acute ondervoeding en op kwetsbare groepen zoals zwangere vrouwen en vrouwen die borstvoeding geven. Zij krijgen extra voeding (zoals verrijkte pap of voedingssuplementen), om tekorten aan te vullen en te voorkomen dat de situatie erger wordt. Zwangere vrouwen en vrouwen die borstvoeding geven ontvangen voedingssupplementen die nodig zijn voor een gezonde zwangerschap en een goede start voor hun baby.

Gerichte voeding helpt ondervoeding voorkomen, en draagt bij aan gezondere gemeenschappen op de lange termijn. De behandeling met speciale kant en klare voeding pakt ernstige ondervoeding aan en helpt kinderen snel te herstellen. De behandeling met supplementen voorkomt dat matige ondervoeding verergert – en vormt daarmee een beschermend vangnet. Samen pakken deze programma’s zowel de acute als de langdurige voedingsproblemen aan. Kinderen herstellen, groeien en bloeien weer op. Moeders krijgen hun kracht terug. En gezinnen vinden hoop voor een gezondere toekomst.

Maak kennis met Ibrahim

In een van onze voedingsklinieken werd de 9 maanden oude Ibrahim* behandeld. Zijn moeder, Boshra* (20), bracht hem naar de kliniek nadat hij steeds zieker en magerder werd. Buren vertelden haar over de gratis hulp van Medair, vlak bij haar huis. “Het was maar tien minuten lopen naar jullie kliniek,” vertelt ze.

Ibrahim bleek ernstig ondervoed en werd direct opgenomen in het programma. De afgelopen weken kreeg hij speciale voeding. Nu is hij hersteld. En zijn moeder heeft nieuwe hoop gekregen – zelfs dromen voor de toekomst:

“Ik hoop dat hij dokter wordt, zodat hij mij, mijn familie en andere ondervoede kinderen zoals hij kan helpen,” zegt Boshra.

‍

Kijk niet weg

In 2025 zullen 30,4 miljoen mensen in Soedan humanitaire hulp nodig hebben. Toch kan de internationale hulpverlening slechts 20,9 miljoen mensen bereiken. Dat betekent dat bijna één op de drie kwetsbare mensen in het land geen toegang heeft tot hulp.

Aan het eind van vorig jaar ontbrak er nog 877 miljoen dollar aan financiering voor het Internationale Humanitaire Responsplan voor Soedan. Dat maakt duidelijk hoe hard elke bijdrage nodig is – en hoeveel verschil zelfs een klein bedrag kan maken.

Met jouw hulp is er hoop. Jouw steun kan het leven van een gezin vandaag al veranderen. Een gift van slechts 50 dollar (ongeveer 45 euro) kan het leven redden van een kind met ernstige ondervoeding. Het biedt behandeling én herstelt hoop bij een gezin dat alles is kwijtgeraakt.

In de afgelopen twee jaar bereikte het team van Medair meer dan 30.000 mensen in Soedan met voedingszorg. Iedere donatie helpt dit levensreddende werk mogelijk te maken. Het geeft gezinnen niet alleen een kans om te overleven, maar ook om weer op te bouwen.

Met jouw bijdrage maak je deel uit van een wereldwijde beweging die medeleven, waardigheid en hoop brengt – juist daar waar het het hardst nodig is.
Samen kunnen we het verhaal van honger in Soedan herschrijven.

‍

[Geef nu]

*Om veiligheidsredenen zijn de namen veranderd.

** Een doos met 149 zakjes speciale voeding kost ruim 50 euro. Gemiddeld is één zo'n doos voldoende voor een behandeling van twee tot drie maanden voor een ernstig ondervoed kind. Ons team in Soedan heeft als doel om jaarlijks 2.500 ernstig acuut ondervoede kinderen onder de vijf te behandelen.  

Dit artikel is gemaakt door medewerkers van Medair. Zienswijzen in dit artikel zijn alleen van Medair en niet van andere organisaties.

‍