Als je steeds opnieuw moet beginnen

Die vraag stelt Isha zichzelf terwijl ze haar jongste kindje, Hope van anderhalf, liefdevol vasthoudt. We ontmoeten haar in het medisch centrum van Buhumba, een dorp in het oosten van de Democratische Republiek Congo, in het Nyiragongo-gebied.
Een paar jaar geleden was Buhumba nog een slagveld. Gewapende gevechten dwongen de bewoners op de vlucht. Ze moesten hun huizen achterlaten, hun herinneringen, hun toekomst. Velen zochten hun toevlucht in kampen voor ontheemden rond de stad Goma.
Isha herinnert zich nog precies de dag waarop haar leven voorgoed veranderde:
“Toen het geweld ons dorp bereikte, was ik aan het werk op het land. Mijn kinderen waren thuis. Mijn vriendinnen smeekten me te vluchten, maar hoe kan een moeder gaan als ze niet weet of haar kinderen nog leven? Ik rende, met bonzend hart en vol angst, naar huis om ze te zoeken. Zo begon onze vlucht—richting het onbekende, naar Goma.”
Zoals duizenden andere gezinnen vond Isha onderdak in het Kaynaruchinyna-kamp op het terrein van Bushagara, ten noorden van Goma. De omstandigheden daar waren zwaar. Maar een paar weken geleden, na meer dan twee jaar op de vlucht, besloot ze terug te keren naar Buhumba.

“Terugkeren was niet makkelijk,” vertelt Isha. “Het dorp was onherkenbaar — het leek wel uitgestorven. Mijn huis was verwoest door een bom. De huizen van mijn buren stonden er nog, maar waren volledig geplunderd. Ik vond een stuk zeil om het dak te bedekken en probeerde er met mijn kinderen te wonen. Het moeilijkst was om eten te vinden… en medische hulp.”
Het medisch centrum lag in puin, verlaten en leeggeroofd.“Ik was doodsbang. Ik dacht: we zijn teruggekeerd naar een begraafplaats. Maar als je het ergste al hebt overleefd, vind je ergens de kracht om door te gaan. Voor mij betekende opnieuw beginnen: álles weer opbouwen — een dak boven ons hoofd, een beetje ritme in de dag, en het gevoel dat we nog waardigheid hebben.”

De onzekere leefomstandigheden leidden al snel tot ziekte. Isha’s kinderen werden regelmatig ziek. Ze waren blootgesteld aan kou, muggen en vervuild drinkwater—water dat ze noodgedwongen moesten gebruiken.
Om snel hulp te bieden, startte Medair een noodhulpproject. Eerst werd een verkenning uitgevoerd, daarna kon het project van start gaan. Hoofddoel van het project was om gratis medische hulp te bieden voor de bevolking van het gebied.
“Buhumba is een gebied waar veel mensen terugkomen,” legt Dr. Hilaire Ndajibiyé uit. Hij is projectleider medische zorg voor Medair.
“De mensen hier zijn enorm kwetsbaar. Ze lopen veel gezondheidsrisico’s en hebben nauwelijks middelen om zichzelf te helpen. Wij willen die nood verlichten — en we doen dat in lijn met de landelijke prioriteiten en de richtlijnen van de medische instanties.”
De hulp van Medair bestaat uit gratis medische zorg, behandeling van ondervoeding en snelle inzet bij uitbraken van ziekten. Omdat het medisch centrum was vernield, is het eerst helemaal hersteld: de gebouwen zijn opgeknapt, er zijn latrines en douches gebouwd, een afvalverwerkingsplek ingericht en zonnepanelen geplaatst. Maar misschien wel het belangrijkste: er is weer beschikking over schoon drinkwater, dat wordt aangevuurd met watertrucks. Die voorziening blijft van levensbelang voor de mensen in Buhumba.


Voor Isha betekent de hulp van Medair een enorme opluchting:
“Toen ik hoorde dat Medair ons ging helpen met gratis medische zorg, voelde ik zoveel blijdschap. Ik kende hen al—ze waren er ook voor ons in Bushagara, in het kamp. Ze behandelden ons en gaven voorlichting toen ziekten als cholera en pokken zich verspreidden. Mijn jongste, Hope, is pas anderhalf. Hij is geboren in het kamp, in de kliniek van Medair. We hebben samen al zóveel doorgemaakt. Hij is vaak ziek geweest—door de kou, door muggenbeten, door het vuile water dat we moesten drinken. Elke nacht bleef ik wakker om over hem te waken, bang dat hij in mijn armen zou sterven.”
“Vanochtend bracht ik hem met hoge koorts naar het medisch centrum. Hij werd onderzocht, behandeld… en het gaat nu al beter. Elke dag zie ik een beetje meer licht terugkomen in zijn ogen.”

“Wat Medair hier doet, is meer dan alleen medische zorg bieden,” zegt Isha. “Het gaat erom dat kinderen zoals Hope een kans krijgen—om op te groeien, om te leven, om te dromen. In een tijd waarin we ons leven opnieuw moeten opbouwen, telt elk gebaar. Elk medicijn, elk geruststellend woord, elke glimlach is een belofte voor de toekomst. Ik ben ontzettend dankbaar.”
Vandaag de dag wonen er meer dan 19.000 mensen in het gebied rond Buhumba. Zij zijn allemaal teruggekeerd uit de kampen en zoeken een nieuwe start. Dankzij giften van particulieren en steun van het Country-Based Pool Fund in de Democratische Republiek Congo kan Medair doorgaan met het bieden van cruciale hulp—voor mensen zoals Isha, die alles zijn kwijtgeraakt en nu weer hoop hebben op een betere toekomst.
Deze content is tot stand gekomen met de input van Medair-medewerkers. De meningen in deze tekst zijn uitsluitend die van Medair en vertegenwoordigen op geen enkele manier het officiële standpunt van andere organisaties.